Daya Ingatan Penting Semasa Belajar

Dipetik dari Majalah,Cahaya Feb 2006

Penulis Aminuddin Mansor

Sebagai seorang pelajar, daya ingatan amat penting untuk menentukan kecemerlangan dan kejayaan dalam peperiksaan, daya ingatan berkait rapat dengan mental dan fizikal yang sihat serta mampu mengekalkan maklumat yang dibekalkan dalam proses pengajaran dan pembelajaran.

Bagi seorang pelajar yang mempunyai daya ingatan yang kuat, mereka mestilah mempunyai emosi, akal, penglihatan, pendengaran dan anggota pancaindera yang sihat. Bagaimanapun, tidak semestinya mereka yang cacat anggota tidak mempunyai ingatan yang kuat. Malah, kadang-kadang mereka yang kurang upaya seperti cacat penglihatan dan anggota mampu mengatasi daya ingatan orang yang sempurna.

Daya ingatan juga perlukan latihan dan bimbingan agar mantap dan mampu mengingati, memahami, mengeluarkan kembali perkara yang dipelajari khususnya yang berkaitan dengan fakta, maklumat yang penting dan mungkin keluar peperiksaan.

Imam Al-Ghazali pernah menyatakan bahawa ingatan dan daya akal sebagai akal sebenarnya lebih berhak disebut sebagai nur atau cahaya berbanding mata, kerana akal tidak mempunyai kecacatan atau kekurangan yang dimiliki oleh mata.

Seterusnya beliau menyatakan, akal manusia itu sesungguhnya dapat membuat tanggapan, sesungguhpun demikian, perkara-perkara yang ditanggapinya itu sama sekali tidak ada yang sama.

Jelaslah bahawa daya ingatan itu berkait rapat dengan akal dan pemikiran. Oleh sebab itu, setiap pelajar mestilah menumpukan daya akal mereka kepada perkara yang diajarkan oleh guru di dalam kelas.

Thomas Alva Edison pernah menyatakan tentang proses ingatan itu sebagai, genius itu satu peratus inspirasi dan 99 peratus cucuran keringat. Otak manusia tidak melihat satu perseribu daripada apa-apa yang dilihatnya.

Para pelajar patut memahami usaha yang gigih akan menjadikan proses daya ingatan itu kekal dalam minda seseorang. Di bawah ini diberikan beberapa teknik menambah ingatan semasa proses pembelajaran di sekolah dan di rumah.

1. Pemecahan kepada kumpulan(Chunking)

• 
  
  Beberapa butir maklumat yang tidak berkaitan dikumpulkan menjadi satu kumpulan mengikut keseragaman tertentu.
• 
  
  Purata chunk yang mampu diterima mental ialah tujuh dan paling banyak ialah sembilan.
• 
  
  Ia memerlukan irama tertentu supaya lebih diingati di samping mengurangkan kebosanan.

2. Gabungan huruf pertama

• 
  
  Setiap huruf awal digabungkan menjadi satu perkataan yang bermakna.
• 
  
  Gabungan huruf ini juga mempunyai susunan tertentu yang ada fungsinya.

3. Daya imaginasi

• 
  
  Bahan lisan boleh digantikan kepada bahan lukisan dengan pembentukan watak-watak dibayangkan dalam fikiran. Ia diberi gambaran supaya lebih jelas.
• 
  
  Visual is more powerful than verbal, daya ingatan dapat dipertingkatkan sekiranya sesuatu maklumat itu diberi gambaran melalui daya imaginasi kerana lebih jelas serta kekal kalau dibandingkan dengan maklumat dalam bentuk lisan.

4. Mempunyai makna

• 
  
  Beberapa maklumat itu boleh dibuat pembahagian mengikut kumpulan tertentu berdasarkan fungsi yang sama
• Maklumat yang ingin diingati boleh dihubungkan supaya dibentuk dalam satu ayat.
• Sekiranya maklumat yang ingin diingati terlalu panjang, hubung kait boleh dilaksanakan dengan membentuk satu cerita.

5. Membuat peta minda

• Penggunaan satu imej sahaja sudah dapat menjelaskan beribu-ribu perkataan serta menambahkan daya ingatan seseorang.
• Kata kunci berada hampir di bahagian tengah dan idea yang kurang penting berada di bahagian penghujungnya.
• Setiap perkataan hendaklah ditulis dengan besar.
• Setiap perkataan ditulis atas setiap garisan dan setiap garisan hendaklah bersambung dengan beberapa garisan berkaitan.
• Perkataan-perkataan disusun mengikut ruang yang berkaitan.
• Gunakan warna yang terang.
•  Peta minda dihasilkan secara bersahaja.

 6. Cara lokasi

 Mestilah berdekatan dengan beberapa ciri-ciri kesinambungan semula jadi

•  Lokasi yang mudah digambarkan
• Tempat itu boleh berupa tempat yang benar-benar wujud atau rekaan semata-mata

 7. Penggunaan kata kunci

•  Perkataan yang hendak diingati dengan perkataan yang lain tetapi mempunyai persamaan makna
•  Beri gambaran mental kepada kata kunci supaya dapat dibayangkan dalam minda dan cuba diterjemahkan

8. Penggunaan gambar rajah

• Carta pai dan graf bar boleh membantu mengingati maklumat yang ada kaitan dengan kuantiti.
• 
  
  Garisan masa, carta aliran, piramid dan susunan tangga lebih sesuai digunakan untuk mengingati maklumat dalam bentuk peraturan, cara dan langkah-langkah tertentu yang mempunyai susunan tetap.
• 
  
  Cara ini boleh membantu pelajar mengulangkaji pelajaran dalam menghadapi peperiksaan. Ia juga meringkaskan nota panjang menjadi pendek ,jelas dan menarik.

9. Penggunaan penanda wacana

• Teknik ini menghubungkan beberapa fakta daripada satu idea kepada satu idea yang mempunyai kesinambungan.
• Penanda wacana lebih berkesan sekiranya sering kali digunakan

10. Penggunaan soalan

• Dapat membantu menjurustumpukan maklumat umum kepada maklumat penting yang perlu diingati.
• Cara ini juga memudahkan proses penyelidikan, pembacaan, mengulangkaji dan pembelajaran dilaksanakan.